BÖBREK KANSERİ
Böbreğin ana işlevi, kanı süzdükten sonra atık maddelerden idrar üretmek ve kandaki kimi minerallerin dengesini sağlamaktır. Böbrek kanseri, normal işlevlerini yerine getiren hücrelerin işlev ve şekillerini yitirerek anormal derecede büyümesidir.
Her ne kadar ortaya çıkma nedenlerine ilişkin çok kesin bilgiler olmasa sigara ve obezitenin böbrek kanseri riskini arttırdığı bilinmektedir. Bunun yanı sıra, birinci derece akrabalarında böbrek kanseri olanlar ve tansiyon hastalarının da böbrek kanseri açısından riskli grupta olduğu düşünülmektedir.
Erken evrede kanser hiçbir belirti vermeksizin sessiz bir şekilde ilerleyebilir. Böbrek kanserlerinin yaklaşık %25-30’luk bir kısmı henüz erken evrede bir belirti vermezken yapılan taramalar ve bu bölgeyle alakalı, farklı nedenler için yapılan tetkiklerde yakalanmaktadır.
Bu nedenle yapılacak düzenli sağlık kontrolleri son derece önemlidir. Taramalar sayesinde erken evrede yakalanan böbrek kanserinin tedavisinde çok yüksek oranda başarı sağlanmaktadır.
Nedenleri
Böbrek kanserleri için risk faktörlerinin başında sigara gelir. Doğal olmayan ve katkı maddesi barındıran gıdalar, yağdan zengin beslenme alışkanlığı, çevresel etkenler ve çeşitli kimyasallara maruz kalmak da böbrek kanserinin risk faktörleri arasında sayılır.
Belirtiler
Böbrek kanseri olan çoğu insanın, kanser ileri seviyelere gelmeden, herhangi bir semptomu yoktur ve erken evredeki tüm böbrek kanserleri neredeyse, başka bir nedenden dolayı yapılan bir BT, ultrason veya MR ile tespit edilmektedir. Ancak, ileri seviye tümörler bazı semptomlara neden olabilir.
Bu belirtiler şunlardır:
- İdrarda kan
- Sırt ağrısı-yan ağrısı
- Yanlarda veya karında ele gelen kitle
- Karın ağrısı
- Kilo kaybı ve istemsiz zayıflama
- Bu belirtilerden herhangi biriyle karşılaşırsanız doktorunuza başvurun.
Tanı Yöntemleri
Günümüzde görüntüleme yöntemlerinin gelişmesi ve düzenli sağlık kontrolleri sayesinde, küçük tümörlerin büyük bir kısmı tesadüfen tespit edilir.
Dolayısıyla herhangi bir nedenle yapılan ultrason muayenesi sonrasında şüpheli durumlar saptanırsa, tanıyı kesinleştirmek için Bilgisayarlı Tomografiden (BT) yararlanılır. MR incelemeleri, bilgisayarlı tomografide verilebilecek kontrast maddeye karşı hassasiyeti olan hastalarda kullanılabilmekle beraber, damarların görüntülenebilmesi için sanal anjiografi amacıyla da kullanılabilir.
Tedavi Yöntemleri
Böbrek kanserinde tedavi kişiden kişiye, hastalığın aşamasına ve hastanın tıbbi özelliklerine göre değişebilir; tümörün böbreğin içindeki konumu, büyüklüğü, derecesi ve farklı organlara yayılıp yayılmadığı gibi hastadan hastaya değişen farklı kriterlere göre planlanır. Bununla birlikte, tümörün ameliyatla çıkarılmasının amaçlandığı cerrahi, tedavi protokolünün ilk sırasında yer alır.
Özellikle küçük tümörlerde parsiyel nefrektomi denilen, böbreğin korunup sadece tümörün çıkarıldığı cerrahi altın standart olarak kabul edilir. Bu işlem, laparoskopik ya da robotik olarak yapılabilir.
Daha büyük tümörlerde, ise böbreğin tamamının alınması tercih edilebilir.
Cerrahi için uygun olmayan kimi hastalarda radyofrekans, ablasyon, kriyoterapi gibi yöntemlerde kullanılabilir.
Metastazları bulunan hastalarda kanserli dokuları hedef alan kimi ilaçlar ve kemoterapiler kullanılabilir.
Daha ileri hastalıklarda ise hastanın yaşam kalitesinin artması ve semptomlarının gerilemesi adına radyoterapi ve renal arter embolizasyonu adı verilen işlemler yapılabilir.
