İdrar Kaçırma
Kadınlarda idrar kaçırma oranı erkeklerin iki katıdır ve özellikle yaşlılarda yaygındır. İdrar kaçırma yaşlanmanın kaçınılmaz bir sonucu değildir, ancak bazı hastalıklar, ilaç kullanımı ve yaşlanma ile ilişkili olabilir.
İdrar kaçırmanın dört farklı türü olup, belirtiler ve tedaviler bu türlere göre şekillenmektedir:
Stres tipi idrar kaçırma: Öksürme, hapşırma, egzersiz gibi karın içi basıncı arttıran hareketler esnasında istemsiz idrar kaçırmadır.
Sıkışma tipi idrar kaçırma:
Aniden gelen acil ve şiddetli tuvalete gitme ihtiyacı esnasında tuvalete yetişemeden istemsiz idrar kaçırmadır.
Karışık tip idrar kaçırma: Stres ve sıkışma tiplerinin aynı anda görülmesidir.
Taşma tipi idrar kaçırma: Mesanenin kapasitesinin dolmasına rağmen idrara sıkışıklık hissedilmemesi ve mesaneye fazla gelen idrarın sızıntı şeklinde istemsiz olarak kaçırılmasıdır.
Nedenleri
İlerleyen yaşla birlikte, idrarın sadece istendiği zamanlarda dışarıya boşaltılmasını sağlayan bir takım kasların fonksiyonlarının azalabilir ancak bu duruma eşlik eden kimi diğer nedenler de olabilmektedir. Örneğin; aşırı kilolu olmak, sigara içmek, kronik öksürük ve kabızlık, astım ile benzeri hastalıkların varlığında ve ağır işlerde çalışanlarda artan karın içi basınç idrar kaçırma açısından risk faktörüdür.
Ayrıca zor doğumlara bağlı olarak hem kaslarda yırtılma hem de sinirlerdeki hasarlar da fonksiyon bozukluklarına neden olabilir.
Diyabet hastalığı gibi hastalıklar da idrar kaçırmada etkili oluyor. Ayrıca, merkezi sinir sistemini etkileyebilecek hastalıklar (omurilik yaralanması, inme gibi) ve çevresel sinir sistemini etkileyen kimi hastalıklar (sinir yaralanmaları gibi) da idrar kaçırma nedenleri arasındadır.
Tüm bunların dışında idrar yollarında taş, idrar yolu enfeksiyonları, bazı ilaçlar, alkol tüketimi ve bu bölgede yapılan kimi ameliyatlar da idrar kaçırma nedenleri olabiliyor.
Tanı Yöntemleri
Sistometrogram olarak da adlandırılan bu işlem, mesanedeki basıncı ölçmek için uygulanır. Testte, hastanın belirli manevraları yapması istenirken, bir kateter aracılığıyla mesaneye steril su verilmesi ile gerçekleştirilir.
EMG testi, idrarı istemli olarak tutmayı sağlayan kaslarını destekleyen sinirlerin sağlam olup olmadığını ve kasların gerektiği konumda olup olmadığını belirler.
Pelvis bölgesinde bulunan organların şeklini ve yerleşimlerini görüntülemek için ses dalgalarının kullanıldığı bir radyolojik incelemedir.
Post-Void Rezidüel Çalışma
İdrar sonrası mesanede ne kadar idrar kaldığını belirler.
İdrar Tahlili
Üriner inkontinans ile benzer bulgulara sahip olabilecek idrar yolu enfeksiyonlarını elemek için kullanılır.
Gerek görüldüğü takdirde mesanenin ve mesaneyi dışarıya bağlayan tüp olarak adlandırılabilecek üretranın iç yapılarının incelenmesinde kullanılır.
Tedavi Yöntemleri
İdrar kaçırma, cerrahi veya cerrahi dışı yöntemlerle, ilaçla tedavi edilebilir. Bu rahatsızlık, bir tür fonksiyon bozukluğu olduğu için tedavisinin de iyi düzenlenmesi gerekir. İdrar kaçırmanın hangi türde olduğunun belirlenmesi, tedavi için de belirleyici olması nedeniyle oldukça önemlidir.
Cerrahi tedavide mesane boyunu yükselten tedaviler TOT,TVT vs. yapılabilir.
Genellikle dış genital bölge kullanılarak yapılan bu ameliyatlarda idrar boşaltım kanalının çıkışına hamak tarzında bir askı konarak, bölge desteklenir. Bu sayede hasta idrarını daha iyi tutabilir. Eğer sıkışma tarzı idrar kaçırması da varsa, buna ek olarak ilaç tedavisi de verilir.
Sıkışma tipinde ise kasılmaları engelleyici ilaç tedavisi verilebilmesinin yanı sıra, pelvik kasların da güçlendirilmesi tavsiye edilir. Kasları güçlendirecek kegel egzersizleri, her tip idrar kaçırmada hasta açısından fayda sağlar.
Bu egzersizler, aynı zamanda kadınlarda vajen dokusunu sıkılaştırırken, pelvik ve kadın genital organlarının sarkmasını engelleyerek idrarın daha iyi tutulmasına yardımcı olur.
Bazı hastalarda cerrahi ya da ilaca gerek olmadan, sadece bu kasları güçlendirici egzersizlerle de tedaviden başarılı sonuçlar alınabilir. Hastaya egzersiz esnasında kullanması gereken kaslar muayene sırasında öğretilir ve üç-altı aylık ya da bir yıllık dönemlerle takip edilir. Bu sayede hastalarda ciddi oranda iyileşme sağlanabilir.
